Studie ULB legt financiële stromen bloot in geval van staatshervorming met 4 gewesten

Aangezien het niet uitgesloten is dat een zevende staatshervorming na 2024 in de richting gaat van een staatshervorming met 4 Gewesten (Vlaanderen, Wallonië, Brussel, Ost-Belgien) en geen of minder impact van de Gemeenschappen, gaf Brussels Minister van Financiën Sven Gatz de ULB de opdracht deze nieuwe situatie financieel in kaart te brengen. Het is de eerste keer dat dit zo gedetailleerd gebeurt.

De gemeenschapsbevoegdheden van Vlaanderen en de Franse Gemeenschap zouden in deze hypothese overgedragen worden aan het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

De studie maakt duidelijk dat wanneer deze gemeenschapsbevoegdheden zouden worden overgedragen, een aanpassing van de Bijzondere Financieringswet noodzakelijk is. In de situatie waarbij de middelen en de bevoegdheden overgedragen zouden worden à rato van de bestaande financiële pakketten en stromen (ten belope van 25% van de in Brussel geïnde personenbelasting, goed voor ongeveer 1 miljard) is dit onvoldoende voor Brussel om deze bevoegdheden onderwijs en cultuur met alle verplichtingen te kunnen uitoefenen.

Een groter aandeel van de in Brussel geïnde personenbelasting dan 25% zou dus ook (op basis van werkplaats in plaats van woonplaats) daadwerkelijk in het hoofdstedelijk gewest moeten blijven. In dat geval zou het nationaal solidariteitsmechanisme uit de huidige Bijzondere Financieringswet ten voordele van Brussel wel kunnen herbekeken en verminderd worden aangezien de hoofdstad er door een verhoogd aandeel van de personenbelasting geen beroep meer op zou moeten doen.

Brussels minister van Financiën Sven Gatz: “Volgens de Nationale Bank is Brussel, samen met Vlaams- en Waals-Brabant (en in mindere mate Oost-Vlaanderen en Antwerpen) de enige netto betaler aan de Belgische federatie. Een verhoogd aandeel in de personenbelasting zou voor Brussel dus een zaak van juste retour zijn. Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is immers goed voor bijna 20% welvaartscreatie (BBP) van het land.”

Een sterk financieel Brussels Gewest heeft er daarnaast alle belang bij om de komende jaren verder te werken naar een budgettair evenwicht in 2024. De strategische investeringen voormobiliteit in het algemeen en voor de nieuwe metrolijn in het bijzonder), die op dit moment buiten begroting worden gehouden, dienen verankerd te worden in haar reguliere begroting vanaf 2025. Een verstandig besparingstraject dringt zich op.