SmartMove: ons hoofdstedelijk gewest verdient een nieuwe adem!

Zoals het Brussels regeerakkoord van 2019 voorziet, bouwt de Brusselse regering aan de stad van morgen. Een stad die leefbaarder, gezonder en welvarender is voor wie er woont en werkt en voor wie de stad bezoekt. De regering zet een belangrijke volgende stap met de goedkeuring van SmartMove, een fiscaal beleidsinstrument dat een hefboom wordt voor fundamentele maatschappelijke verandering. Dit model, dat voor overleg zal worden voorgelegd, heeft als doel het autoverkeer in de hoofdstad te verminderen om zo ons milieu, onze gezondheid, onze economie en het imago van Brussel te beschermen.

"De Brusselse regering heeft vandaag het SmartMove-model goedgekeurd ter overleg, om de dialoog met onze partners te starten, namelijk met de verschillende overheden op federaal en regionaal niveau en de sociaal-economische partners. Met dergelijjke projecten willen we ons Gewest nieuw leven inblazen en samen verder bouwen aan een Brussel van de toekomst. Een stad waarop onze bevolking, pendelaars, bezoekers en ondernemers recht hebben en die het hele land ten goede komt", aldus Rudi Vervoort, minister-president van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

De weg naar een leefbaar Brussel

Vandaag zorgen de files in de hoofdstad voor gemiddeld 45 minuten extra reistijd per dag per bestuurder. Volgens de OESO komt dit overeen met een economisch verlies van 1% à 2% van het BNP. Omgerekend naar Brussel betekent dat tussen de 850 miljoen en 1,7 miljard euro verlies.De dagelijkse files zijn ook nefast voor ons milieu door de uitstoot van broeikasgassen en vervuilende stoffen. Bovendien is de slechte luchtkwaliteit verantwoordelijk voor ongeveer 1000 vroegtijdige sterfgevallen per jaar in onze hoofdstad. Willen we evolueren naar een meer leefbare stad, dan moet het probleem structureel worden aangepakt.

Op naar een intelligente verkeersfiscaliteit: van bezit naar gebruik

De Brusselse regering kiest resoluut voor een model van nieuwe verkeersfiscaliteit dat niet langer gebaseerd is op het bezit van de wagen, maar op het gebruik ervan: een slimme kilometerheffing. Het model is gebaseerd op een variatie volgens het aantal gereden kilometers, het tijdstip van de verplaatsing (spitsuren, daluren of nacht) en het vermogen van het voertuig. Deze aanpak laat bestuurders toe minder te betalen door minder kilometers te rijden, door te kiezen voor een alternatief vervoermiddel (stappen, fietsen, openbaar vervoer, deelauto’s, ...) of door de spitsuren in Brussel te vermijden.

Voor de Brusselaars zal het voorgestelde model SmartMove de huidige verkeersbelastingen vervangen. De jaarlijkse verkeersbelasting wordt afgeschaft. De belasting op inverkeerstelling (BIV) blijft enkel behouden voor luxewagens, zijnde voertuigen vanaf 15 fiscale PK. Met het nieuwe systeem wordt op die manier verder gewerkt aan een sterk Brussel van de toekomst: vlotter, gezonder en aangenamer.

“Brussel heeft, als hoofdstad van België en Europa, nood aan een eenvoudiger, rechtvaardiger en gunstiger belastingstelsel dat vertrekt van elke gebruiker van het Brusselse wegennet. Met SmartMove kunnen we het verkeer beter, gecontroleerd en gedoseerd door de stad leiden met als doel 25% minder individuele verplaatsingen met de auto in de hoofdstad. Zo werkt Brussel aan een stad waarin de mens centraal staat, waar de luchtkwaliteit verbetert en waar het fijn is om te leven, te werken, te ondernemen en te genieten,” zegt Brussels minister van Financiën en Begroting Sven Gatz. ​

Een vlottere stad

Brussels minister van Mobiliteit Elke Van den Brandt: “Door het gebruik in plaats van het bezit te belasten, stimuleren we autobestuurders om een alternatief vervoermiddel te overwegen. En door het verkeer te heroriënteren en gedoseerd door de stad te leiden, zet de Brusselse regering verder in op een vlotte mobiliteit binnen onze hoofdstad, één van de grote objectieven binnen het mobiliteitsplan ‘GoodMove’. Het gewest zal blijven investeren in vervoersalternatieven om iedereen zoveel mogelijk keuzevrijheid te bieden bij verplaatsingen in Brussel. Zoals bijvoorbeeld een uitbreiding van het openbaar vervoer met 30% meer buscapaciteit, projecten voor nieuwe tramlijnen en de uitbreiding van het metronetwerk, het invoeren van de voetgangersvriendelijke ‘Stad 30' en investeringen in fietspaden.”

Daarnaast zal er verder worden ingezet op Mobility as a Service (MaaS): mobiliteitsdiensten die ons zullen toelaten via één toepassing gebruik te maken van de verschillende mobiliteitsoplossingen die in Brussel worden aangeboden. In de toekomst zal de gebruiker centraal staan in de mobiliteit die vlotter, meer multimodaal en gunstiger voor het klimaat is.

Een innovatieve stad

De sleutel tot deze aanpak is de SmartMove-app. Na het registreren van de nummerplaat zal die het te innen bedrag berekenen op basis van de gereden afstand, het tijdstip van verplaatsing en het vermogen van de wagen. Dit is mogelijk dankzij de ANPR-cameratechnologie die vandaag al wordt ingezet binnen de Low Emission Zone (LEZ). De mobiele app maakt het ook mogelijk om alternatieven voor de wagen te vergelijken (openbaar vervoer, fiets, deelauto, taxi, wandelen …), de reiskosten bij te houden, de impact op de luchtkwaliteit en op het klimaat te berekenen en uiteraard om een zo slim mogelijke reiskeuze te maken op basis van realtime informatie.

“Deze technologische innovatie plaatst de mens centraal binnen een moderne, stedelijke context. Mensen hebben de stad binnenkort als het ware in hun broekzak. Met deze Europese primeur werken we opnieuw, stap voor stap, richting onze eigen Smart City. Met SmartMove is Brussel wereldwijd een trendsetter,” aldus Bernard Clerfayt, Brussels minister voor Digitalisering.

Een stad die ademt

Minder file en verkeersdrukte leidt tot een betere luchtkwaliteit. “SmartMove draagt bij aan onze doelstellingen en onze engagementen in het kader van het Nationaal Energie- en Klimaatplan. Met een kwart minder individuele autoverplaatsingen in de hoofdstad zal Brussel niet alleen opnieuw kunnen ademen, maar bieden we ook een antwoord op de grote klimaatuitdagingen,” verklaart Alain Maron, Brussels minister voor Klimaattransitie, Leefmilieu, Energie en Participatieve Democratie.

Pascal Smet, Staatssecretaris voor Stedenbouw: “Een moderne stad kiest vandaag in haar ruimtelijke ordening voor veel openbare ruimte, minder plek voor de auto, goeie lucht. Zo’n stad trekt nieuwe inwoners aan, verhoogt haar economische creativiteit en aantrekkelijkheid en stimuleert het stadsleven. Brussel slaat die weg nu ook in. De weg naar de toekomst.”

Consultatieronde

Deze fiscale hervorming zal verlopen in verschillende fases. In een eerste fase werd vandaag door de Brusselse regering een politiek akkoord gesloten om, zoals aangegeven in het regeerakkoord, werk te maken van een vernieuwde verkeersfiscaliteit en de lancering van SmartMove. Hierna volgt een belangrijke fase van overleg en dialoog met alle belanghebbenden, waaronder het federale niveau, het Waals en het Vlaams Gewest en alle sociaal-economische partners.

De regering werkt zo aan een breed gedragen kader dat ze begin 2021 zal voorstellen aan het Brussels parlement. De rest van 2021 zal vervolgens in het teken staan van de operationalisering en een testfase. De Brusselse regering voorziet de definitieve invoering van SmartMove in de loop van 2022.

Voor meer info: https://www.smartmove.brussels (vanaf deze namiddag online)

In bijlage hieronder vindt u de ppt-presentatie van de persconferentie en enkele praktische cases.