Minister Sven Gatz gaat aan de slag met spending reviews
Vandaag presenteert Brussels minister van Financiën en Begroting Sven Gatz in het Brussels Parlement de resultaten van het zogenaamde PEFA-rapport (Public Expenditure and Financial Accountability) en de methodologie van spending reviews. Het PEFA-rapport is een analyse van de sterke en zwakke punten van het publiek financieel management in het Brussels Gewest. Spending reviews zijn complexe beleidsevaluaties die uitgevoerd worden door ambtelijke werkgroepen. Ze monden uit in een rapport met concrete en goed becijferde opties voor hervormingen, die gewenste budgettaire en beleidsdoelstellingen in rekening brengen.
Het gebruik van spending reviews wordt sinds 2016 actief gepromoot door de Eurogroep, de landen van de Europese Unie die de euro als munt hebben. Sinds enkele jaren neemt de Europese Commissie dit instrument op in haar aanbevelingen aan de lidstaten, met de bedoeling ruimte te creëren voor de broodnodige publieke investeringen. Vooral in de groene en digitale transitie wachten immers enorme investeringsnoden. De verankering van spending reviews in de begrotingsprocessen van de diverse entiteiten van ons land werd op vraag van de Europese Commissie als structurele hervorming opgenomen in het Belgisch Relanceplan. Dat maakt het instrument meteen verplicht.
Spending reviews
Om de invoering van spending reviews in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest voor te bereiden en de administratie ermee vertrouwd te maken, werden met technische assistentie van de Europese Commissie pilootprojecten opgestart in de sociale huisvesting en de mobiliteit. Deze projecten werden eind 2021 afgerond. De bevoegde ministers buigen zich momenteel over de resultaten. Om er al bij de volgende begrotingsopmaak rekening mee te kunnen houden, volgt er nog een bespreking in de regering.
Spending reviews staan centraal in de fundamentele vragen die regeringen zich stellen in de huidige context van stijgende schuldniveaus en beperkte begrotingsruimte. Ze kunnen bijdragen tot:
- het elimineren van overbodige, inefficiënte, ondoelmatige en inconsistente maatregelen, waardoor ze voor slimme besparingen zorgen en er op een efficiënte manier ingezet wordt op wat de regering prioritair vindt;
- het vrijkomen van budgettaire ruimte die benut kan worden voor nieuwe beleidsimpulsen, bijkomende groeibevorderende en klimaatvriendelijke investeringen of een verlaging van de belastingen;
- het tot stand komen van een evaluatiecultuur in de overheidsdiensten.
Voor het welslagen van spending reviews zijn vier elementen van cruciaal belang:
- een sterk politiek engagement;
- een gestructureerde aanpak op basis van beste praktijken, met een duidelijk mandaat voor de doelstellingen en het bereik, de beschikbaarheid van data, consistentie in de aanpak en een analyse die budgetten koppelt aan beleidsresultaten;
- communicatie over de resultaten van de evaluaties;
- en de integratie van de resultaten in de jaarlijkse en meerjarige begrotingsplanning.
PEFA-analyse
Parallel met de spending reviews werd een alomvattende PEFA-analyse van de sterke en zwakke punten van het publiek financieel management uitgevoerd. Spending reviews renderen immers het best als ze ingebed worden in een matuur begrotingssysteem. Daarvoor zijn een waardevolle begrotingsvoorbereiding nodig, een strategische middellangetermijnfocus en een voldoende sterke link tussen budget, beleid en resultaten.
“Op basis van de ervaring met de pilootprojecten en de PEFA-analyse werden met technische assistentie van de Europese Commissie aanbevelingen geformuleerd om dit instrument structureel in het begrotingsproces te verankeren”, zegt minister Gatz. “Op basis hiervan zal de regering nog dit jaar een beslissing moeten nemen over de manier waarop spending reviews in het begrotingsproces ingebed zullen worden. Daar hoort ook een concrete kalender bij met onderwerpen die er de resterende jaren van deze legislatuur voor in aanmerking komen en een ruimere strategie.”
