Daling leerkrachtentekort in Brussel
Een bevraging van alle schoolbesturen van het Nederlandstalig onderwijs in Brussel geeft een duidelijke daling van het leerkrachtentekort weer. Een positieve evolutie, mede dankzij de maatregelen die minister Gatz, bevoegd voor Onderwijs en Scholenbouw binnen de VGC in Brussel de afgelopen jaren genomen heeft: “Ik ben blij te kunnen vaststellen dat de initiatieven die we genomen hebben hun vruchten afwerpen. Het is onze prioriteit om, naast maatregelen van de Vlaamse Overheid, ook zelf inspanningen te leveren om het lerarentekort in te krimpen. Het probleem is evenwel nog niet van de baan. Een Brusselpremie blijft aan de orde.”
Half september werden scholen bevraagd naar het aantal openstaande vacatures en het aantal niet-vervangen langdurig afwezigheden. Globale cijfers geven aan dat 1 op de 3 scholen geen enkele niet-ingevulde onderwijsfunctie had, terwijl het aandeel scholen met meerdere openstaande betrekkingen, gedaald is naar 1 op 4 scholen.
“We kijken opgelucht naar deze positieve trend, en we zijn de leerkrachtenteams enorm dankbaar, maar er is nog werk aan de winkel”, zegt Brussels minister Sven Gatz.“Enerzijds is er het succes van de inspanningen van de Vlaamse Gemeenschap en de VGC, zoals de ondersteuning van zij-instromers en het werken aan het welzijn van leerkrachten. Anderzijds is het een jaar of meer wachten tot zij-instromers hun opleiding pedagogiek hebben afgerond. We blijven streven naar een volledig ingevuld en goed opgeleid kader in alle Brusselse scholen.”
Door de combinatie van een laag aantal openstaande betrekkingen en een laag aantal niet-vervangen langdurig afwezigen, zien de cijfers er op dit moment gunstiger uit dan op elk ander moment van de afgelopen 2 jaar. Bij extrapolatie van de bevraging kan men stellen dat er meer dan 7.000 leerkrachten in het Nederlandstalig onderwijs aan de slag zijn, waarvan 102 niet-vervangen langdurig afwezigen en waarbij er 231 vacatures openstaan.
In het basisonderwijs is er vooral vraag naar leerkrachten lager onderwijs, In het secundair onderwijs is er ook nood aan leerkrachten natuurwetenschappen, taalvakken, godsdienst, beroepsvakken en wiskunde.
Minster Sven Gatz heeft de voorbije jaren heel wat initiatieven genomen om het tekort aan leerkrachten in het Nederlandstalig onderwijs in Brussel terug te dringen. Zo zette hij zes infobeurzen op het getouw om zij-instromers aan te trekken en geïnteresseerden aan te moedigen om leerkracht te worden. Nog vorige maand telde de infobeurs meer dan 60 geïnteresseerden, waarvan een aantal al op het event zelf, een job als leerkracht in opleiding aannamen. Uit een bevraging naar aanleiding van de infobeurzen blijkt dat 75% van de bezoekers een job voor de klas ziet zitten en 25% geeft aan zeker de overstap te willen maken.
Het leerkrachtentekort wordt ook teruggedrongen dankzij veel nieuwe enthousiaste leerkrachten. Om deze leerkrachten een sterke start te geven, en ook om de 'anciens' te steunen bij het wegwijs maken van de nieuwelingen, kunnen zij rekenen op de aanvangsbegeleiding van het Onderwijscentrum Brussel (OCB) van de VGC. Bij de start van elk schooljaar zijn er inleidende vorming over ‘aanvangsbeleid op school’, gevolgd door praktische leerlabo’s.
Zij-instromers in Brussel kunnen ook een beroep doen op subsidies voor de terugbetaling van het studiegeld. Dat krijgen ze terug als ze 5 jaar in het Nederlandstalig onderwijs les blijven geven. Bovendien kunnen scholen in Brussel dankzij een bijkomende inspanning van de VGC lesuren vrij roosteren om hun zij-instromers extra studietijd te geven. Zo’n startende leerkrachten bieden dan directe versterking aan de Brusselse schoolteams.
Ook wat de toekomst betreft, zijn er hoopgevende signalen. De Brusselse hogescholen en universiteiten die educatieve bachelors en masters inrichten, kennen momenteel een lichte stijging van het aantal studenten. Vandaag worden er 1.443 studenten geteld, een aantal dat de komende weken nog kan toenemen.
De Brusselse hogescholen die educatieve bacheloropleidingen aanbieden, Odisee en Erasmushogeschool, kregen voor 2024 subsidies van de VGC onder het motto “Klaar voor de lerarenopleiding?”. Die middelen kunnen ze inzetten om jongeren die afstuderen uit het Nederlandstalig secundair onderwijs in Brussel warm te maken voor een carrière als leerkracht.
Eva Vanhengel