Sven Gatz’ boek “De toekomst is meertalig” krijgt Arabische vertaling

Het boek van minister Gatz over meertaligheid verscheen bij uitgeverij Lannoo in 2022 in het Nederlands, Frans en Engels. Sven Gatz werd in 2019 de eerste Europese minister die de bevoegdheid voor de promotie van meertaligheid in zijn titel mocht schrijven. Meertaligheid op alle terreinen aanmoedigen, vond Gatz nodig voor Brussel.

De Belgische en Europese hoofdstad en het Hoofdstedelijk Gewest zijn de jongste jaren uitgegroeid tot een superdiverse en kosmopolitische grootstad waar meer dan 100 verschillende talen worden gesproken door Brusselaars van circa 180 nationaliteiten. Ter herinnering, volgens de meest recente cijfers van de Taalbarometer van de VUB zijn de meest gekende en gesproken talen in Brussel: Frans 81%, Engels 47% en Nederlands 22%, gevolgd door Spaans 14% en Arabisch 11%.

Door te ijveren voor een grotere meertaligheid in Brussel, mikte Gatz ook op de versterking van de sociale cohesie in het superdiverse Brussel. “Er kan volgens mij alleen welvaart, tolerantie en een gedeeld burgerschap ontstaan als mensen elkaar kunnen begrijpen”, aldus Gatz. “Meertalig worden geeft mensen bovendien extra kansen in hun culturele ontwikkeling, op de arbeidsmarkt en in hun professioneel en sociaal leven. Meertaligheid stimuleert ook een beter begrip en inlevingsvermogen tussen de stadsbewoners.”

ALEF en de VUB

Aan de totstandkoming van de Arabische vertaling, hangt een merkwaardig verhaal vast. In de schoot van de Vrije Universiteit van Brussel (VUB) is al enkele jaren een programma actief dat luistert naar de naam ALEF. ​ In de neutrale omgeving die de VUB is, organiseert dit programma extra-curriculair Arabische taallessen voor kinderen van 6 tot 15 jaar.

Het ALEF-curriculum werd ontwikkeld door taalexperts van de VUB en legt de nadruk op taalverwerking. Het omvat zowel Westerse als Arabische culturele elementen. Voorbeelden hiervan zijn stukjes theater met zinnen uit het Nederlands, Frans en Arabisch, alsook liedjes en verhalen waarbij de drie talen aan bod komen. Dankzij ALEF draagt de VUB bij aan meertaligheid, integratie en het versterken van de eigenwaarde van kinderen met een Arabische achtergrond.

De VUB ontving op 11 januari 2024 de eerste prijs van het Europees Talenlabel voor het ALEF-programma. Meer dan 500 leerlingen van het programma uit verschillende centra in Brussel en Vlaanderen kwamen op 4 mei naar de VUB om er te laten zien wat ze tijdens het schooljaar hebben geleerd. Op het einde van dit schooljaar zullen ze hun ALEF-certificaat in ontvangst mogen nemen.

De bezieler van ALEF, Sami Azar, nam het persoonlijk initiatief om de coördinatie van de Arabische vertaling van het boek over meertaligheid van minister Gatz op zich te nemen. Het boek werd vertaald door studenten uit de Master ​ Multilingual Mediation and Communication als onderdeel van een stage. “Door kinderen de kans te bieden om op een positieve manier over elkaars culturele achtergrond en taal te leren en met elkaar te interageren, verdwijnen drempels, schroom en perceptie”, aldus Sami Azar. “Hun zelfzekerheid en open-geest attitude wordt versterkt en voelen ze zich gesterkt in hun eigen identiteit.”

Na revisie van de vertaling, werd het plan opgevat om van het boek een bijkomende vertaling te publiceren. De Gentse uitgeverij Borgerhoff & Lamberigts NV toonde zich bereid om deze extra vertaling uit te geven.