Jeugdgemeente van Vlaanderen 2017-2018: Eeklo en Leuven

In het voorjaar van 2017 lanceerde minister van Jeugd, Sven Gatz voor de vijfde keer een oproep aan alle jeugdraden om hun gemeentebestuur voor te dragen voor de titel van ‘Jeugdgemeente van Vlaanderen’.

Sven Gatz: "Met de prijs voor de Vlaamse Jeugdgemeente bekroon ik één of meer gemeenten of steden voor de inspanningen die ze geleverd hebben voor kinderen en jongeren. Met de prijs wil ik het lokale jeugdbeleid extra in de kijker plaatsen. De prijs moet gemeentebesturen aanmoedigen om te blijven vernieuwen en verbreden in hun beleid. Want de bekroonde gemeente mag zich twee jaar lang Jeugdgemeente of Jeugdstad van Vlaanderen noemen. Proficiat Eeklo en Leuven!"

Twintig kandidaten dienden per 1 april 2017 een dossier in. Bert Mellebeek, Roos Van Acker, Veerle Beel, Nozizwe Dube en Katrien Vanhove vormden samen de jury.

1. de concrete participatie van de jeugd in het gemeentelijk jeugdbeleid

2. het bereiken van nieuwe en diverse doelgroepen

3. de aandacht voor duurzame ontwikkeling binnen het gemeentelijk jeugdbeleid, waarbij minstens de ecologische pijler wordt ingevuld

4. de vernieuwende aspecten van het beleid op het vlak van jeugdcultuur

5. de vernieuwende aspecten van het beleid op het vlak van jeugdinformatie

6. de inspanningen van het beleid om publieke ruimte toegankelijker te maken voor kinderen en jongeren.

Vier kandidaat-lokale jeugdraden met de hoogste scores bleven in de running: Wevelgem en Geraardsbergen, Eeklo en Leuven. Die lichtten in de tweede ronde hun dossier verder toe. Uiteindelijk adviseerde de jury dus twee winnaars. Eeklo en Leuven zijn compleet verschillend. Niet te vergelijken qua inwonersaantal en beschikbare middelen. De specifieke situatie van beide, sterke dossiers en de wijze waarop het jeugdbeleid in beide steden vorm krijgt, gaf de doorslag om beiden als laureaat voor te stellen en de geldprijs over de twee steden te verdelen. 2

Eeklo: Als kleine stad in een eerder landelijke omgeving probeert Eeklo met minder middelen op zoek te gaan naar gerichte oplossingen. Zo zijn er bv de twee ‘schoolspotters’. Schoolspotters zijn jongeren die door omstandighedenhun diploma middelbare school niet hebben behaald en via tewerkstelling op de jeugddienst opnieuw studeer- of werkattitudes

aanleren. Ze zijn aangesteld als aanspreekpunt door de stad Eeklo, de politiezone Meetjesland Centrum, De LIJN en de Eeklose scholen. Jongeren, de buurt, de buschauffeurs van de LIJN,…. kunnen bij hen terecht met problemen, melding van overlast, afval… Problemen, moeilijkheden, opmerkingen stromen via de schoolspotter door naar De LIJN, de politie of de directies, waar er verder gewerkt wordt aan oplossingen. Pesterijen op de bus, te weinig zitplaatsen, drukte aan de haltes, te weinig tijd om de trein te halen,…alles wordt op die manier makkelijker bespreekbaar. De schoolspotters maken deel uit van overlegstructuren zoals het schooldirectieoverleg, het jeugdwelzijnsoverleg, het lokaal drugsoverleg…Ze worden ook ingezet bij de werkingen met maatschappelijk kwetsbare jongeren en bouwen een vertrouwensband met hen op.

De oplossingen die Eeklo uitwerkt, zijn vaak eenvoudigzoals bv. sneeuwstraten in de winter waar op vraag eens niet gestrooid wordt.

Leuven:Op veel aspecten is Leuven een voorbeeld voor Vlaanderen. Er zijn brede, structurele acties, maar ook kleine, plezante activiteiten. De stad werkt multidisciplinair. Daarbij worden kwesties, zoals hangjongeren, niet uit de weg omzeild. Baanbrekend is Kabinet J. Als officiële spreekbuis van de stad probeert Kabinet J alle jongeren te bereiken. Als officiële jeugdraad van stad Leuven kan Kabinet J op vraag van het stadsbestuur rond een bepaald thema een traject zal opzetten om tot een door jongeren gedragen advies te komen. Daarnaast kan Kabinet J ook op eigen initiatief of op vraag van Leuvense jongeren een proces opstarten om een advies te formuleren aan het stadsbestuur. Er volgden al tal van adviezen: over ruimte voor jongeren in de stad, geluidsnormen in jeugdhuizen, verkeersveiligheid, noem maar op. Kabinet J is dus meer dan louter een jeugdraad.

Verder werkt Leuven met deelraden, overlegstructuren rond specifieke thema’s, het jeugdwelzijnsoverleg, stuurgroepen, de jeugdwerkraad en de “mijnLeuven-methodiek”.’ is het jongerenlabel van de jeugddienst. Bij het uitwerken van verschillende projecten wordt steeds gezocht naar betekenisvolle partners. Dat kunnen stadsdiensten zijn, maar ook scholen of lokale organisaties. De meest belangrijke partner is uiteraard de jongere zelf. Vertrekkende van het idee voor én door jongeren staan zij mee aan het stuur van het project of evenement waar ze instappen. Om mijnLeuven zo laagdrempelig mogelijk te houdenzijn er verschillende manieren voor jongeren om ermee in contact te komen. Zo werkt mijnLeuven enerzijds projecten uit waar jongeren meteen kunnen instappen en waarvan de lijnen al redelijk vastliggen. Anderzijds kunnen jongeren ook mee de grondlijnen van projecten bepalen en hebben ze de vrijheid om het uit te voeren op de manier die zij als meest geschikt zien. Om kansen te geven aan de wildste ideeën is er een specifiek projecten- en concertenfonds.

Er is ook structurele ondersteuning van verschillende vernieuwende initiatieven rond duurzaamheid zoals Urban Camping.

Elk jaar kan je in Leuven één keer overnachten tijdens de Urban Camping in één van de parken. Overdag worden er allerlei sessies, workshops... over duurzaamheid en klimaat gegeven.

Elio De Bolle, voorzitter Jeugdraad: "De prijs was voor Dilbeek de kers op de taart na jarenlang werken aan een sterk jeugdbeleid. Het was niet alleen een enorme motivator voor de jeugdraad om de komende jaren hier nog verder aan te bouwen, het gaf ons ook financiële ademruimte om leuke dingen te gaan doen. We investeren bewust in het creëren van betrokkenheid, samenwerking, jongereninitiatieven en inspraak. Want daar bouwt het Dilbeekse jeugdbeleid op. We geven de fakkel graag door aan Eeklo en Leuven".

De prijs werd uitgereikt in het Jeugdcentrum Castelhof in Dilbeek die zo als vorige Jeugdgemeente van Vlaanderen 2016 de fakkel doorgeeft.

Allen finalisten stelden hun aanpak voor. Die tips and tricks werden gebundeld in de ‘Kijk eens… zo doen wij dat!’ brochure en is beschikbaar via pdf in bijlage.

Over de Prijs "Jeugdgemeente van Vlaanderen"

Om de twee jaar kan de Vlaamse minister van Jeugd een of meer gemeenten of steden bekronen voor de inspanningen die ze geleverd hebben voor kinderen en jongeren. Met de prijs wil de minister het lokale jeugdbeleid extra in de verf zetten en gemeentebesturen uitdagen het beleid te blijven vernieuwen. Lokale jeugdraden kunnen hun gemeentebestuur voordragen voor de toekenning van de prijs Jeugdgemeente of Jeugdstad van Vlaanderen. De bekroonde gemeente draagt twee jaar lang de titel Jeugdgemeente of Jeugdstad van Vlaanderen en krijgt een bedrag van 20.000 euro.

· Jeugdgemeente 2015-2016: Dilbeek

· Jeugdgemeente 2013-2014: Lommel

· Jeugdgemeenten 2011-2012: Sint-Niklaas en Tienen