Hoe we de promotie van meertaligheid willen verderzetten
In 2019 kreeg ik van mijn coalitiepartners de zegen om een nieuwe bevoegdheid in het Brussels hoofdstedelijk gewest vorm te geven: de promotie van meertaligheid. Om me bij te staan richtte ik een Raad voor Meertaligheid op, met Philippe Van Parijs als voorzitter. We organiseerden jaarlijks een Dag van de meertaligheid en we zetten projectoproepen op voor meertaligheidsinitiatieven in de culturele sector, op het werk en in het onderwijs.
Ik schreef een boek over meertaligheid: “De toekomst is meertalig. Brussel als blauwdruk”, dat op een studiedag werd voorgesteld en besproken. Het verscheen in het Nederlands, Frans en Engels en ik hoop dat er binnenkort ook een Arabische vertaling op de markt komt.
Meertaligheid is de voorbije jaren nog sterker gebetonneerd in het Brussels DNA. De tijd van de typisch Brusselse tweetaligheid ligt definitief achter ons, hoewel de hoofdstad officieel nog altijd alleen het Nederlands en het Frans als officiële talen telt. Waarbij het Frans de dominante taal van de meerderheid was en het Nederlands de taal van de minderheid.
Vandaag worden in Brussel meer dan honderd verschillende talen gesproken, door Brusselaars van zo’n 180 verschillende nationaliteiten. Zo werd Brussel, intussen ook de Europese hoofdstad, een van de meest diverse en kosmopolitische steden ter wereld. De taalkundige realiteit in Brussel is trouwens nog steeds in beweging.
Enkele cijfers ter illustratie: er zijn sinds 2000 meer mensen naar Brussel verhuisd dan er vandaag wonen. De voorbije 40 jaar steeg het percentage van leerlingen in de Nederlandstalige scholen die thuis geen Nederlands spreken van 4 naar 74%. En tegenwoordig krijgen haast evenveel politieagenten in Brussel een premie voor hun kennis van het Engels als voor hun kennis van het Frans (voor de Nederlandstaligen) of het Nederlands (voor de Franstaligen).
Wat kunnen we nog doen op het bevoegdheidsterrein van meertaligheid? De Raad voor Meertaligheid schreef er een uitgebreid memorandum over, dat je terugvindt op onze website be.talky. Sta me toe enkele voorstellen van de Raad aan te halen. De Raad wil bvb. het gebruik van andere talen dan het Frans en het Nederlands toelaten in alle contacten met het publiek en in de communicatie van de Brusselse gemeentelijke en gewestelijke diensten waar dat ook maar nuttig is. En hij ijvert er ook voor om in Brussel tweetalige scholen op te richten, om de vakantieperiodes voor de Nederlandstalige scholen te reorganiseren naar het voorbeeld van de Franse Gemeenschap en Nederland, met kortere zomervakanties, waardoor het verlies aan (taal)kennis wordt beperkt.
De Raad voor Meertaligheid maakte nog een lange lijst van aanbevelingen om de meertaligheid in Brussel verder te ontwikkelen, die ze richtte aan de Brusselse kandidaten voor respectievelijk de federale, gewestelijke en gemeenschapsverkiezingen van 9 juni. Je vindt die aanbevelingen ook terug op be.talky. Tenslotte schreef ik in mijn boek “De toekomst is meertalig” in het laatste hoofdstuk “Blauwdruk voor een meertalig Brussel”, een tienpuntenplan om verder mee aan de slag te gaan na de verkiezingen.