9,6 miljoen euro extra geeft musea eindelijk een boost

Op voorstel van minister van Cultuur Sven Gatz, heeft de Vlaamse Regering de vijfjarige werkingssubsidies 2019-2023 voor cultureel-erfgoedorganisaties verdeeld. In totaal stijgt de subsidiepot met 9,6 miljoen extra middelen tot ruim 37 miljoen euro per jaar. Met die historische structurele injectie krijgt de sector opnieuw adem en groeikansen.

Het nieuwe Cultureelerfgoeddecreet zorgt voor de ondersteuning van cultureel-erfgoedorganisaties. Voor het eerst diende een groot aantal organisaties hun aanvraag voor werkingssubsidies gelijktijdig in. Werkingssubsidies konden aangevraagd worden door:

  • collectiebeherende organisaties: musea, culturele archiefinstellingen en erfgoedbibliotheken;
  • landelijke dienstverlenende organisaties die aan andere actoren diensten aanbieden rond de zorg voor en de omgang met cultureel erfgoed;
  • een organisatie die de cultureel-erfgoedwerking opneemt voor het immaterieel cultureel erfgoed.

Vlaams minister van Cultuur Sven Gatz: “De cultureel-erfgoedsector kampt met een jarenlange achterstand in de structurele financiering. Deze financiële injectie van 9,6 miljoen euro extra vangt die hoge nood op en geeft de sector eindelijk doorgroeimogelijkheden. Dankzij de stijging van het budget van 28 miljoen naar 37 miljoen euro kunnen onze culturele erfgoedorganisaties de komende jaren op een professioneler en hoger niveau werken. Daarnaast geven we ook ruimte voor nieuwe initiatieven.”

Cultureel-erfgoedinstelling

In de strategische visienota cultureel erfgoed staat voor het M HKA - aangeduid als cultureel-erfgoedinstelling - een internationale ambitie voorop. Het M HKA, krijgt voor de periode 2019-2023 een substantiële werkingssubsidie van 5.350.000 euro om verder uit te groeien tot een volwaardig Vlaams hedendaags kunstmuseum met een uitstraling, schaalgrootte, bereik en relevantie op landelijk en internationaal niveau.

Musea

In de eerste plaats versterkt Gatz de basiswerking van alle musea, rekening houdend met hun schaalgrootte. Organisaties die een goed beleidsplan indienden, krijgen meer. De nieuwe musea met landelijke indeling - DIVA en Red Star Line Museum – ontvangen een startsubsidie van 300.000 euro. Om ook het Museum Hof van Busleyden de kans te geven door te groeien naar een volwaardige landelijke werking, krijgt het een startsubsidie van 200.000 euro.

In het verleden was de subsidiëring van regionale musea een taak van de provincies. Als gevolg van de afslanking van de provincies, staat de Vlaamse Overheid met het nieuwe Cultureelerfgoeddecreet naast de landelijke musea voortaan ook in voor de regionale musea en hun werkingssubsidies. Zoals minister Gatz beloofde, zorgt hij voor een warme overdracht van de provinciale bevoegdheden. Bovendien krijgt het Yper museum voor de eerste keer een subsidie van 120.000 euro. Deze musea krijgen in totaal ongeveer 500.000 euro meer dan voorheen.

Drieëntwintig musea werden ingedeeld op het landelijk niveau en tweeëntwintig op het regionale.

Culturele archiefinstellingen

De Vlaamse Regering besliste eveneens om de basiswerking van de culturele archiefinstellingen significant te versterken. Voor Architectuurarchief Vlaanderen, wordt naar analogie met de landelijke musea een startsubsidie voorzien van 300.000 euro.

Zeven culturele archiefinstellingen werden ingedeeld op het landelijke niveau en twee op het regionale.

Erfgoedbibliotheek

Voor het eerst konden erfgoedbibliotheken een indeling en werkingssubsidie aanvragen bij de Vlaamse overheid. De Erfgoedbibliotheek Hendrik Conscience was de enige indiener. Naar analogie met de landelijke musea en culturele archiefinstellingen krijgt deze erfgoedbib een startsubsidie van 300.000 euro.

Landelijke dienstverlenende rollen

Ook de cultureel-erfgoedorganisaties met een dienstverlenende rol op landelijk niveau krijgen een pak meer subsidies voor hun basiswerking. Een van de krachtlijnen in het beleid van minister Gatz is samenwerking en afstemming stimuleren, gericht op meer slagkracht en minder versnippering in de sector. Verschillende organisaties besloten te fuseren. Om de samenwerking aan te moedigen ontvangen zij een fusiebonus van 10%. Zo bundelen onder meer Familiekunde Vlaanderen, Heemkunde Vlaanderen en LECA de krachten in Histories. De organisaties Resonant en Het Firmament verenigen zich dan weer in CEMPER (Centrum voor het cultureel erfgoed van muziek en podiumkunsten in Vlaanderen en Brussel). Voor de nieuwe rol rond ambachten van het Openluchtmuseum Bokrijk en de rol rond kunstenaarsarchieven van het M HKA worden startsubsidies uitgetrokken van 200.000 euro. Net als voor de andere rollen die gehonoreerd worden, gaat het om prioriteiten uit de strategische visienota cultureel erfgoed.

Twaalf organisaties krijgen een werkingssubsidie toegekend. 

Organisatie immaterieel cultureel erfgoed

Voor het eerst kon ook een subsidie aangevraagd worden voor de ondersteuning van een landelijke erfgoedwerking voor immaterieel erfgoed. Werkplaats immaterieel erfgoed krijgt een subsidie van 428.000 euro.

Visienota ‘een Vlaams cultuurbeleid in het digitale tijdperk’ 

Digitaliseren is een beleidsprioriteit waaraan minister Gatz een bijzondere visienota wijdde. Enkele initiatieven rond dat thema krijgen eveneens steun. Dat is het geval voor de clustering van verschillende spelers onder de vleugels van het Vlaams Instituut voor Archivering (VIAA). Daarom zal de ondersteuning van Lukas en Packed vanaf 2019 toegevoegd worden aan het VIAA. Dat biedt de betrokken organisaties meer mogelijkheden naar schaalvergroting en efficiëntiewinsten.

Cultureel-erfgoedtijdschriften

De subsidies vanuit het vorige decreet voor de vier cultureel-erfgoedtijdschriften, waaronder OKV, worden verlengd in afwachting van een geïntegreerd tijdschriftenbeleid.

Overzicht

Hieronder vindt u een overzicht van toegekende subsidies en de budgetstijging onder de verschillende soorten aanvragen.

soort aanvraag

bedrag 2018

beslissing

stijging vs. 2018 (afgerond)

% stijging vs. 2018

1. cultureel-erfgoedinstellingen 

4.900.000 

5.350.000 

450.000 

9% 

2. musea - gevraagde indeling: landelijk 

8.926.000 

14.039.000 

5.113.000 

57% 

3. musea - gevraagde indeling: regionaal 

2.869.730 

3.387.000 

642.000 

22%1 

4. Culturele archiefinstellingen - gevraagde indeling: landelijk 

7.356.893 

8.626.000 

1.269.000 

17% 

5. Culturele archiefinstellingen - gevraagde indeling: regionaal 

75.000 

115.000 

40.000 

53% 

6. Erfgoedbibliotheken - gevraagde indeling: landelijk 

300.000 

300.000 

100%

7. Landelijke dienstverlenende rollen 

3.790.346 

4.948.000 

1.483.000 

39%² 

8. Organisatie Immaterieel Cultureel Erfgoed 

188.137 

428.000 

240.000 

128% 

totaal 

28.106.106 

37.193.000 

9.537.000 

32%

1 wegvallen subsidie aan ZOET werd niet meegerekend in de daling van de subsidiebedragen

2 continuering subsidie OKV/Lukas buiten het Cultureelerfgoeddecreet werd niet meegerekend in de daling van de subsidiebedragen

Informatie over werkingssubsidies

Bijlage:

  • Overzichtstabel met procentuele stijgingen per organisatie

Over Sven Gatz

Sven Gatz
Brussels minister van Financiën, Begroting, Ambtenarenzaken, Meertaligheid en Nederlandstalig Onderwijs

Kunstlaan 9
1210 Brussel