Gatz kiest voor sterkere kunstensector met minder organisaties
Donderdag 30 juni 2016 — Op voorstel van minister van Cultuur Sven Gatz, heeft de Vlaamse Regering beslist over de vijfjarige werkingssubsidies 2017 -2021 voor kunstenorganisaties, voor de ondersteunende organisaties binnen de Kunsten en voor de grote Vlaamse kunstinstellingen. In totaal wordt voor de komende subsidieperiode jaarlijks, 141.894.860 euro voorzien, waarvan 5,6 miljoen extra middelen die de Vlaamse Regering vrij maakt. Voor kunstenorganisaties betekent dat jaarlijks 84.763.400 euro, dat is 3.157.481 euro meer dan voorheen. Ook voor de grote Vlaamse kunstinstellingen maakt minister Gatz, 2.290.563 euro extra middelen vrij. Zoals vorig jaar al aangekondigd werd bij de voorstelling van de strategische visienota, wil de minister de versnippering in het kunstenlandschap aanpakken, samenwerking aanmoedigen en diversiteit en vernieuwing in de kunstensector stimuleren. “Het Vlaams kunstenlandschap bestaat uit grote en middelgrote spelers met elk hun unieke expertise. Ze worden nationaal en internationaal geroemd. Daarnaast kent het landschap veel en verschillende kleinere initiatieven. De beslissing die de Vlaamse Regering genomen heeft over de vijfjarige subsidiëring van het kunstenlandschap is erop gericht om de kwaliteit en diversiteit in het kunstenlandschap te bewaren en te versterken,” zegt minister Gatz.
Kunstenorganisaties
De middelen voor de kunstenorganisaties worden verdeeld over 207 organisaties die vanaf 2017 structureel ondersteund worden voor vijf jaar. Dertien onder hen zijn nieuwe instromers, die het landschap verse impulsen zullen geven.
De beslissingen van minister Gatz volgen de lijn die de beoordelingscommissies hebben uitgezet. Zo worden alle organisaties met een artistieke beoordeling ‘zeer goed’ en ‘goed’ (categorie 1-7) gehonoreerd. Het gaat om 188 organisaties, voor een totaal bedrag van 74.099.700 euro. Voor zij die reeds een subsidie kregen, gaat het om een stijging van gemiddeld 14 %. De organisaties krijgen wel minder dan het geadviseerde bedrag. Een deel van de beschikbare middelen werd zo, samen met nieuwe middelen, voorzien om organisaties met een artistiek ‘voldoende’ advies ook een subsidie toe te kennen (cat. 8-12). Deze solidariteitsoefening, samen met de nieuwe middelen, zorgt ervoor dat 19 bijkomende waardevolle organisaties het kunstenlandschap vervolledigen.
Voor deze 19 organisaties wordt in totaal 10.663.700 euro uitgetrokken. Minister Gatz koos deze organisaties op basis van beleidsprioriteiten in zijn visienota zoals: spreiding naar discipline en regio, samenwerking en publieksbereik. Ook de uitgebreide gesprekken met steden en provincies hielpen deze keuzes te bepalen.
Sven Gatz: “Organisaties met een zeer goede en goede artistieke beoordeling worden beloond. Zij gaan erop vooruit. Nieuwe middelen zorgen ervoor dat we belangrijke spelers als Ultima Vez, Stan, Z33 en kleinere organisaties zoals bijvoorbeeld Hiros, Design regio Kortrijk en het Krokusfestival Hasselt een toekomst kunnen geven. De geografische spreiding die gerealiseerd werd, uit zich in specifieke aandacht voor centrumsteden zoals Mechelen, Leuven, Kortrijk en Brugge. Op die manier kunnen we ook een sterke kunstenscène uitbouwen in de middelgrote steden.”
Naast regionale spreiding vormt ook ‘samenwerking’ een belangrijk criterium in de beslissingen. Alle acht organisaties die een samenwerking aangingen zoals bijvoorbeeld Vrijstaat De Werf, C-takt en Het Wilde Westen krijgen een fusiebonus van 5% van het geadviseerde bedrag.
In totaal werden er 244 organisaties gunstig geadviseerd door de beoordelingscommissies, voor een totaal bedrag van 105.947.900 euro. Daarvan ontvangen er 37 met een artistiek ‘voldoende’ beoordeling geen subsidie. Daarnaast kregen 58 organisaties een ongunstig advies (cat. 13-25). Zij worden niet betoelaagd. “Ik besef dat er ook heel wat organisaties via het Kunstendecreet geen werkingsmiddelen (meer) krijgen, maar in de huidige economische context elke organisatie een beetje geven, vond ik geen optie. Het komt bovendien het kunstenlandschap niet ten goede,” zegt minister Gatz.
Vlaamse Kunstinstellingen
De 7 Vlaamse Kunstinstellingen (Ancienne Belgique, Brussels Philharmonic, Concertgebouw Brugge, deFilharmonie, deSingel, Kunsthuis en Vooruit werden beoordeeld door internationale visitatiecommissies. Zoals het regeerakkoord vooropstelt krijgen deze instellingen meer armslag. De Regering trekt voor hen samen een bedrag van 53.980.000 euro uit, waarvan 2.290.563 euro extra middelen.
"De Vlaamse Kunstinstellingen hebben een bijzonder belangrijke taak te vervullen de komende vijf jaar. Ik reken op hen om elk vanuit hun discipline en met hun sterkte de Vlaamse cultuursector verder op de kaart te zetten. Zowel nationaal als internationaal. Ik vraag hen ook uitdrukkelijk om samen te werken met het ruime veld, om beginnende kunstenaars en organisaties onder hun vleugels te nemen en hun expertise met hen delen. De extra financiering voor deze kunstinstellingen komt zo ook het hele veld ten goede,” zegt minister Gatz.
De Vlaamse kunstinstellingen werken op basis van een beheersovereenkomst met de Vlaamse overheid. Deze worden uiterlijk op 1 december 2016 afgesloten.
Ondersteunende organisaties
Het Kunstendecreet voorziet ook in de subsidiering van drie ondersteunende organisaties, nl. het Vlaams Architectuurinstituut (VAi), Kunstenpunt en het Kunstenloket.
Het VAi kreeg een positief advies en krijgt een subsidie van 625.000 euro. Dit is een stijging met 220.000 euro. Voor wat betreft Kunstenpunt (2.004.460 euro) en het Kunstenloket (522.000) wordt de huidige subsidie met een jaar verlengd. Deze beslissing past binnen het onderzoek van de administratie naar de optimalisering van alle ondersteunende organisaties in de cultuursector, waaronder Kunstenpunt, enerzijds, en de hervorming van het Kunstenloket naar een Cultuurloket in het kader van aanvullende financiering voor de cultuursector anderzijds.
www.kunstenerfgoed.be 
www.svengatz.be